อารยธรรมจีน

อารยธรรมจีน

                             

       จีนเป็นประเทศที่มีอารยธรรมเก่าแก่มีความเจริญรุ่งเรืองต่อเนื่องกันมานานไม่น้อยกว่า 4,000 ปี มีกษัตริย์ปกครองเฉพาะราชวงศ์สำคัญรวม 10 ราชวงศ์ ก่อนจะปฏิวัติเปลี่ยนแปลงการปกครองเข้าสู่ระบอบสาธารณรัฐอารยธรรมจีนในสมัยราชวงศ์ต่าง ๆ มีดังนี้

        1.  ราชวงศ์ชาง ( Shang Dynasty , 1776 – 1,122 ปี ก่อนคริสต์ศักราช ) เป็นราชวงศ์แรกของจีนมีความเจริญแบบนครรัฐ มีศูนย์กลางการปกครองอยู่บริเวณตอนกลางของลุ่มแม่น้ำฮวงโห มีการประดิษฐ์ตัวหนังสือขึ้นใช้เป็นครั้งแรก และมีความเชื่อเรื่องการบูชาบรรพบุรุษ

        

        2.  ราชวงศ์โจว ( Chou Dynasty, 1,122-221 ปี ก่อนคริสต์ศักราช ) มีความเชื่อเรื่องกษัตริย์เป็น “โอรสแห่งสวรรค์” โดยได้รับมอบอำนาจจากสวรรค์ให้มาเป็นผู้ปกครอง เป็นสมัยที่จีนมีนักปราชญ์เจ้าลัทธิต่าง ๆ ที่มีหลักคำสอนเป็นที่พึ่งทางจิตใจของผู้คน ได้แก่ ขงจื้อ

เม่งจื้อ ฯลฯ 

      3.  ราชวงศ์จิ๋น หรือฉิน ( Chin Dynasty , 221-206 ปี ก่อนคริสต์ศักราช ) มีจักรพรรดิที่ยิ่งใหญ่สามารถรวบรวมดินแดนของจีนให้เป็นจักรวรรดิเป็นครั้งแรก คือ พระเจ้าชิวั่งตี๋ หรือจิ๋นซีฮ่องเต้ทรงสั่งให้สร้างกำแพงเมืองจีน กำหนดให้ประชาชนใช้เหรียญกษาปณ์ ภาษาเขียน และมาตราชั่ง ตวง วัด เหมือนกันทั่วทั้งจักรวรรดิ

        4.  ราชวงศ์ฮั่น ( Han Dynasty , 206 ปี ก่อนคริสต์ศักราช จนถึง ค.ศ.220 ) เป็นสมัยที่จีนมีความเจริญรุ่งเรือง ลัทธิขงจื้อได้รับยกย่องให้เป็นหลักคำสอนของรัฐและถูกนำมาใช้เป็นหลักในการปกครองประเทศ มีการสอบคัดเลือกบุคคลเข้ารับราชการที่เรียกว่าสอบ “จอหงวน”

     5.  ราชวงศ์สุย ( Sui Dynasty , ค.ศ.589 – 618 ) เป็นสมัยที่บ้านเมืองเกิดความแตกแยกแบ่งเป็นสามก๊กและหกราชวงศ์ มีการขุดคลองเชื่อมแม่น้ำฮวงโหกับแม่น้ำแยงซี เพื่อประโยชน์ในด้านการคมนาคมค้าขาย และการเกษตรกรรม

      6.  ราชวงศ์ถัง ( Tang Dynasty , ค.ศ. 618-907 ) เป็นยุคทองของจีนที่มีความเจริญรุ่งเรืองทุกๆ ด้าน ทั้งในด้านเศรษฐกิจการค้า พระพุทธศาสนา และผลงานศิลปกรรมแขนงต่าง ๆ นครงฉางอานเป็นเมืองหลวงและศูนย์กลางการค้าที่มีจำนวนประชากรมากในสมัยนั้น

      7.  ราชวงศ์ซ้อง ( Sung Dynasty , ค.ศ. 960 – 1279 ) มีความเจริญก้าวหน้าในการเดินเรือสำเภาค้าขายทางทะเลและงานศิลปกรรมแขนงต่างๆ มีความก้าวหน้าในวิทยาการใหม่ ๆ หลายอย่างก่อนชาติตะวันตก เช่น การใช้ลูกคิด การใช้เข็มทิศในการเดินเรือ การประดิษฐ์แท่นพิมพ์หนังสือ ฯลฯ

     8.  ราชวงศ์หยวน ( Yuan Dynasty , ค.ศ. 1279-1368 ) ตรงกับสมัยสุโขทัยของไทยเป็นราชวงศ์ของชนเผ่ามองโกลที่เข้ามาปกครองจีน กษัตริย์ที่มีชื่อเสียง คือ หงวนสีโจ๊วฮ่องเต้ ( หรือกุบไลข่าน ) เป็นสมัยที่จีนมีความเจริญรุ่งเรืองเช่นกัน มีชาวยุโรปเข้ามารับราชการในราชสำนักจำนวนมาก

    9.  ราชวงศ์หมิง หรือเหม็ง ( Ming Dynasty , ค.ศ. 1368-1644 ) ตรงกับสมัยอยุธยาของไทยเป็นสมัยที่จีนเจริญรุ่งเรืองด้านการค้าและมีการฟื้นฟูศิลปวัฒนธรรมสมัยราชวงศ์ถังขึ้นใหม่อีกครั้ง

   10.  ราชวงศ์เช็งหรือชิง ( Ching Dynasty ค.ศ. 1644-1912 ) เป็นชนเผ่าแมนจูที่เข้ามาปกครองจีนและเป็นราชวงศ์สุดท้ายของจีน ก่อนที่จะถูก ดร.ซุน ยัต เซน ปฏิวัติเปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นระบอบสาธารณรัฐ ในปี ค.ศ.1911กษัตริย์ราชวงศ์แมนจูใช้อำนาจปกครองชาวจีนอย่างกดขี่จึงถูกต่อต้านจากประชาชน และเป็นสมัยที่จีนถูกคุกคามจากลัทธิจักรวรรดินิยมตะวันตก ต้องสูญเสียอธิปไตยในดินแดนให้ชาติตะวันตก หลายชาติ โดยเฉพาะกรณีพ่ายแพ้อังกฤษในสงครามฝิ่น ปี ค.ศ.1842 ผู้มีบทบาทสำคัญในสมัยราชวงศ์เซ็ง คือ พระนางซูสีไทเฮา และกษัตริย์องค์สุดท้าย คือ พระจักรพรรดิปูยี ( Puyi )